Oddział chirurgiczny z pododdziałem chirurgii onkologicznej i urologii

Każdy człowiek posiada różnorodne zasoby czyli zdolności, umiejętności, talenty, czy źródła wsparcia które pomagają mu w radzeniu sobie z różnymi sytuacjami, umożliwiają mu rozwój, ułatwiają codzienne funkcjonowanie. Zdarzają się czasem takie sytuacje życiowe, kiedy poziom stresu lub cierpienia są tak wielkie, że zaburzają równowagę emocjonalną człowieka i jego możliwości poradzenia sobie. Wśród takich sytuacji są np. problemy rodzinne, finansowe, sytuacja straty, żałoba, choroba, przewlekły stres i wiele innych. W takich sytuacjach szukamy pomocy psychologa lub psychoterapeuty lub też próbujemy znaleźć informacje o tym jak moglibyśmy sobie poradzić.

Zespół psychologów pracujących w PCM pozostaje do Państwa dyspozycji w ramach pracy na poszczególnych oddziałach szpitalnych (Oddział Onkologiczny, Oddział Rehabilitacji Dziennej i Stacjonarnej, Oddział Paliatywny i ZOL) a także w ramach Poradni Zdrowia Psychicznego oraz Poradni Leczenia Uzależnień. Udzielamy wsparcia i pomocy pacjentom, a także ich rodzinom.

Ponadto zgromadziliśmy dla Państwa przydatne informacje, linki do poradników, broszur i profesjonalnych stron internetowych, które pomogą poradzić sobie z różnorodnymi problemami i trudnościami, z którymi przychodzi Wam się mierzyć. Zebrane materiały psychoedukacyjne i treningowe odzwierciedlają najczęstsze tematy, z którymi zmagają się nasi pacjenci. Zachęcamy do zapoznania się z nimi poniżej.

Biorąc pod uwagę sytuację epidemiologiczną, która dotknęła nasz kraj koniecznym jest podjęcie odpowiednich środków, które zwiększą Państwa bezpieczeństwo podczas pobytu w szpitalu. W związku z powyższym wprowadzono ograniczenia liczby personelu, z którymi Państwo będziecie mieć bezpośrednią styczność podczas pobytu na oddziale.

Chcąc pozostać do Państwa dyspozycji zapewniamy możliwość konsultacji telefonicznych oraz mailowych. W sytuacjach wyjątkowych możliwy jest kontakt bezpośredni, po wcześniejszym ustaleniu terminu.

Maile prosimy kierować na adres: psycholog.pcm@szpitalpleszew.pl

O potrzebie konsultacji telefonicznej prosimy informować Pielęgniarkę Oddziałową.

 

MATERIAŁY PSYCHOEDUKACYJNE I TRENINGOWE

Lęk i niepokój

Ciekawy i przydatny artykuł dotyczący tego, w jaki sposób radzić sobie z lękiem i niepokojem, który może nam towarzyszyć w związku z aktualną sytuacją epidemiologiczną można znaleźć tutaj:

• https://zdrowaglowa.pl/koronawirus-jak-lek-przed-nim-moze-pomoc-zamiast-paralizowac-jak-zadbac-o-siebie-podczas-pandemii/

Zaburzenia snu

• http://www.sen-instytut.pl/PDF/CIR_poradnik_2_2009_1.pdf
• http://www.sen-instytut.pl/PDF/PoradnikNaBezsennosc.pdf

Relaksacja

Kiedy stres przejmuje kontrolę nad Twoim systemem nerwowym, w Twoim ciele wydzielane są hormony, uruchamiające reakcję „walcz lub uciekaj”. „Walcz lub uciekaj” to stan pełnej gotowości naszego organizmu do ratowania się przed zagrożeniem: serce bije szybciej, wzrasta ciśnienie krwi, tętno i oddech przyśpiesza, mięśnie całego ciała mocno napinają się.

Taka reakcja na stres (czyli na sytuację spostrzeganą przez nas jako zagrażającą) jest całkowicie naturalna i pomaga nam ratować nasze życie i zdrowie. Niestety, kiedy występuje zbyt często, staje się poważnym obciążeniem dla organizmu, który nie ma możliwości odpocząć, lecz cały czas jest w gotowości do walki lub ucieczki. Mówimy wówczas o chronicznym stresie. Relaksacja to najlepszy sposób na przejęcie kontroli nad swoim ciałem. Poznaj podstawowe mechanizmy i skuteczne techniki relaksacyjne:

1. Technika progresywnej relaksacji mięśni Jacobsona

Dr. Edmund Jacobson wymyślił technikę progresywnej relaksacji mięśni w latach 20-tych XX wieku, jako jeden z elementów terapii pacjentów cierpiących na zaburzenia lękowe.

Technika ta polega na napinaniu i rozluźnianiu kolejnych grup mięśniowych w określonym porządku (progresywnie), zaczynając od mięśni stóp, a kończąc na mięśniach twarzy.

Jej ważnym elementem jest koncentrowanie swojej pełnej uwagi na tych częściach ciała, które są w danym momencie napinane i rozluźniane. Pomaga to z jednej strony dobrze poznać swoje ciało, a z drugiej uczy nas rozpoznawania i regulowania niepotrzebnego napięcia mięśni w zwyczajnych, codziennych sytuacjach.

Technikę znajdziesz w tym linku: https://www.youtube.com/watch?v=nohxTFjVTHU

2. Trening autogenny Schultza

System ćwiczeń zwany treningiem autogennym opracował dr. Johannes Schultz w 1932 roku. Trening autogenny działa poprzez indukowanie (wzbudzanie) poczucie ciepła i ciężkości w różnych częściach ciała za pomocą stwierdzeń opisujących ten stan. Takie wzbudzanie rozluźnienie wpływa na autonomiczny układ nerwowy, który zwrotnie powoduje dalsze rozluźnienie i stan głębokiego relaksu.

Technikę znajdziesz w tym linku: https://www.youtube.com/watch?v=DAxYabx1ELQ

3. Techniki wizualizacji

Ćwiczenia wizualizacyjne polegają np. na wyobrażaniu sobie jakiegoś miejsca, sytuacji, wydarzenia, które pomogą Ci poczuć się dobrze i spokojnie. Wystarczy zamknąć oczy i wyobrażać sobie to miejsce lub skorzystać z wizualizacji dostępnych w Internecie. Im częściej robisz to ćwiczenie, tym bardziej będzie skuteczne.

Przykładowe wizualizacje znajdziesz tutaj:

https://www.youtube.com/watch?v=_OJQwQptCRE

https://www.youtube.com/watch?v=uqD69G2Oinw

https://www.youtube.com/watch?v=ZKuMTFr4y9Y

https://www.youtube.com/watch?v=XBeXBATTn1Y

Psychoonkologia

1. Po diagnozie . Poradnik dla pacjentów z chorobą nowotworową i ich rodzin.
   http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/06/2019_PEO_Poradnik1_www.pdf
2. Seksualność kobiety w chorobie nowotworowej. Poradnik dla kobiet i ich partnerów
   http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/06/2019_PEO_Poradnik2_www.pdf

3. Seksualność mężczyzny w chorobie nowotworowej. Poradnik dla mężczyzn i ich partnerek.
   http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/06/2019_PEO_Poradnik3_www.pdf

4. Pomoc socjalna. Przewodnik dla pacjentów z chorobą nowotworową
   http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/05/2018_PEO_Poradnik4_www.pdf
5. Pielęgnacja pacjenta w chorobie nowotworowej
   http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/05/2018_PEO_Poradnik5_www.pdf
6. Chemioterapia i ty. Poradnik dla pacjentów z chorobą nowotworową i ich rodzin
   http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/05/2018_PEO_Poradnik6_www.pdf
7. Żywienie a choroba nowotworowa. Poradnik dla pacjentów z chorobą nowotworową i ich rodzin
   http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/05/2018_PEO_Poradnik7_www.pdf
8. Gdy bliski choruje . Poradnik dla rodzin i opiekunów osób z chorobą nowotworową
   http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/06/2019_PEO_Poradnik8_www.pdf
9. Ból w chorobie nowotworowej. Poradnik dla pacjentów z chorobą nowotworową i ich rodzin
   http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/05/2018_PEO_Poradnik9_www.pdf
10. Mój rodzic ma nowotwór. Poradnik dla nastolatków
    http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/06/2019_PEO_Poradnik10_www.pdf

11. Radioterapia i Ty. Poradnik dla pacjentów z chorobą nowotworową i ich rodzin
    http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/06/2019_PEO_Poradnik11_www-1.pdf
12. Moja rehabilitacja. Poradnik dla pacjentów z chorobą nowotworową i ich rodzin
    http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/06/2019_PEO_Poradnik12_www.pdf
13. Życie po nowotworze. Poradnik dla osób po przebytej chorobie
    http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/06/2019_PEO_Poradnik13_www.pdf
14. Gdy nowotwór powraca. Poradnik dla osób z nawrotem choroby i ich bliskich.
    http://programedukacjionkologicznej.pl/poradnik/gdy-nowotwor-powraca

15. Poradnik dla pacjentów chorujących na szpiczaka mnogiego:
    http://www.szpiczak.org/wp-content/uploads/dokumenty/ksiazki/szpiczak_mnogi_t4_srodek.pdf

16. Poradnik dla pacjentów z chłoniakiem:
    https://www.przebisnieg.org/pdf/poradnik_chloniaki.pdf

17. Chłoniak Hodgkina:
    https://ihit.waw.pl/gallery/d35da62e07206c67253607e5f269a946/Poradnik%20-%20Chłoniak%20Hodgkina.pdf

19. O żałobie - dla dzieci i młodzieży
    https://tumbopomaga.pl/images/pdf/dlamlodziezy.pdf
20. O wsparciu i komunikacji z dziećmi i młodzieżą,gdy ktoś bliski choruje
    https://tumbopomaga.pl/images/pdf/dlarodzicow.pdf

 

Dla kobiet w ciąży i młodych mam:

1. https://www.facebook.com/pages/category/Personal-Blog/Oko%C5%82oporodowa-opieka-psychologiczna-Anna-Stola%C5%9B-108176807439404/
2. https://www.hafija.pl/

 

Stymulacja zaburzonych funkcji poznawczych

Procesy poznawcze stanowią podstawowe funkcje, które pozwalają nam odbierać rzeczywistość, przyswajać wiedzę o świecie, komunikować się z innymi oraz przetwarzać informacje. Najczęściej zaliczamy do nich pamięć, zdolność uczenia się, uwagę, orientację, myślenie logiczne, funkcje językowe i funkcje-wzrokowo-przestrzenne. Skutkiem uszkodzenia mózgu w wyniku udaru, chorób przewlekłych, które wpływają na funkcjonowanie układu nerwowego może być zaburzenie tych procesów. Często ulegają one również osłabieniu na skutek starzenia się organizmu. Rozpoznanie pogorszenia się funkcji poznawczych jest niezmiernie istotne, ponieważ pozwala na wdrożenie odpowiednich oddziaływań, np. leczenia farmakologicznego lub modyfikacji stylu życia we wczesnym etapie choroby. Kluczowe znaczenie odgrywa również regularna praktyka polegająca na stymulacji funkcji poznawczych. Obejmuje ona szereg ćwiczeń pobudzających funkcje poznawcze, które można wykonywać w zaciszu domowym. Ich wybór oraz stopień trudności warto dostosować do indywidualnych potrzeb czy funkcji, które uległy osłabieniu.

Poniżej znajdują się linki do stron, z których można pobrać (i wydrukować) gotowe zestawy ćwiczeń stymulujących zaburzone funkcje poznawcze:

• https://www.egis.pl/23/dla-pacjenta/11/materialy-edukacyjne/17/cwiczenia-pamieci-i-innych-funkcji-poznawczych-zeszyt-1
• https://www.egis.pl/23/dla-pacjenta/11/materialy-edukacyjne/18/cwiczenia-pamieci-i-innych-funkcji-poznawczych-zeszyt-2
• https://www.egis.pl/23/dla-pacjenta/11/materialy-edukacyjne/19/cwiczenia-pamieci-i-innych-funkcji-poznawczych-zadania
• http://ptsr.waw.pl/wp-content/uploads/2018/08/glowka-pracuje_do-internetu.pdf

Można również spróbować swoich ,,sił poznawczych’’ grając w różnorodne gry umysłowe dostępne na platformie poświęconej treningowi umiejętności poznawczych:

• https://www.cognifit.com/pl/public/games

Ciekawe wskazówki, jak uprawiać tzw. fitness brain (ćwiczenia umysłu) na co dzień znajdują się tutaj:

• http://www.szpitaljp2.krakow.pl/fileadmin/media/marketing/Neurofittness.pdf

 

Pomoc psychologiczna (Pobierz całość w pliku PDF)

Jak dbać o zdrowie psychiczne w trakcie epidemii ? Informacje dla pacjenta

1. Pamiętaj, że aktualna sytuacja epidemiologiczna może wywoływać w Tobie lęk. To normalne, że obawiasz się o swoje zdrowie i zdrowie Twoich bliskich. Bądź jednak dla siebie życzliwy w doświadczaniu negatywnych emocji – rozmawiaj o nich, nie blokuj, zaakceptuj.
2. Pamiętaj jednocześnie, że lęk nie musi Tobą zawładnąć, to silna emocja, część Twojego doświadczenia – jednak nie musi na dobre zagościć w Twoim życiu. Nie mamy wpływu na to, że negatywne emocje się w naszym życiu pojawiają, mamy jednak duży wpływ na to, jak sobie z nimi radzimy.
3. Kontrolę nad lękiem możesz odzyskać dzięki:
   - Planowaniu codziennych aktywności. Spróbuj pozytywnie wykorzystać ten czas na zadania lub realizację ważnych dla Ciebie planów, na które wcześniej nie miałeś czasu (może jest to czytanie zaległych książek, rozwój osobisty, nauka języków obcych, praca w ogrodzie, wdrożenie diety lub gotowanie).
   - Obserwacji swojej skłonności do uruchamiania negatywnych myśli i czarnych scenariuszy. Zastanów się, w jakim stopniu te myśli mogą być zgodne ze stanem faktycznym, na ile masz skłonności do nadmiernego uogólniania ich na wiele aspektów swojego życia. Pamiętaj, że nie zawsze myśli, które się pojawiają w Twojej głowie oznaczają rzeczywistość.
   - Ograniczeniu ilość czasu, którą poświęcasz na czytanie informacji dot. epidemii. Nie ma konieczności byś robił to co 10 min. Ponadto postaraj się korzystać informacji, które pochodzą z rzetelnych, sprawdzonych źródeł, stron internetowych, np. www.gov.pl
   - Stosowaniu się do zaleceń, procedur. Dzięki temu wiesz, że robisz wszystko, by chronić zdrowie i życie swoje swoich najbliższych.
   - Dbałości o sieć kontaktów społecznych pomimo izolacji. Rozmawiaj z bliskimi i rodziną, wykorzystuj dostępne usługi teleinformatyczne, programy umożliwiające rozmowy audio-video.
   - Stosowaniu technik relaksacyjnych. Jeśli czujesz, że dokuczają Ci intensywne objawy lęku (m.in. przyspieszone tętno, pocenie się, drżenie, utrudnione oddychanie) spróbuj je załagodzić dzięki skutecznym i prostym ćwiczeniom, tj.:
   Ćwiczenia oddechowe - kilkakrotnie powtarzany cykl oddechowy oparty na świadomym skupieniu się na oddechu, z wydłużeniem fazy wydechu, (która pobudza układ przywspółczulny) umożliwi uspokojenie naszego tętna. Im częściej technika ta będzie ćwiczona, tym lepsze odniesiemy rezultaty. Wśród ćwiczeń oddechowych polecana jest tzw. ,,technika 3-1-6’’:
   Technika „3- 1- 6” - polega na tym, że bierzemy wdech przez nos, licząc wolno w głowie do trzech, wstrzymujemy oddech na sekundę, a następnie wolno wydychamy powietrze licząc w głowie do sześciu.
   Technika „słowo” - wybieramy słowo , które pomaga się odprężyć („spokój” albo relaks”). Bierzemy wdech i możliwie jak najmocniej wydłużając wydech mówimy (jeśli nie na głos , to w myślach 😉 ) to słowo (np . „spoooooooooooooooookóóóóóóóójjjjjj”). Następnie na bezdechu liczymy do 4, po czym ponownie bierzemy wdech i powtarzamy cały cykl
   Progresywna relaksacja mięśni – opiera się na świadomym i celowym napinaniu poszczególnych grupy mięśni przez 5 sekund i koncentracji się na uczuciu napięcia. Po 5 sekundach należy rozluźnić mięśnie skupiając się przy tym na doświadczanym w tym obszarze uczuciu odprężenia. Pomocne we wprowadzeniu tej techniki mogą być nagrania możliwe do znalezienia na youtubie pod hasłem „progresywna relaksacja mięśni metodą Jacobsona’’.
   Trening autogenny Schultza – neuromięśniowa technika relaksacyjna, której celem jest przywracanie równowagi między podsystemami autonomicznego układu nerwowego, to jest między przywspółczulnym układem nerwowym a współczulnym układem nerwowym. Przywspółczulny układ nerwowy zawiaduje procesami trawienia i ruchami jelit, obniża ciśnienie krwi, spowalnia bicie serca i reguluje działanie układu odpornościowego. Metoda ta dostępna jest na youtubie pod hasłem: ,,trening autogenny Schultza’’
   Techniki wizualizacji – czyli świadome tworzenie obrazów w głowie, kierowanie naszej wyobraźni. Dzięki przywoływaniu przyjemnych obrazów w głowie (np. poprzez wyobrażenie sobie pięknego miejsca przyrody, w którym aktualnie chcielibyśmy przebywać) możliwe jest wprowadzenie naszego umysłu i ciała w stan odprężenia i przyjemnego relaksu. Relaksację opartą na wizualizacji dobrze jest przeprowadzać z wykorzystaniem odpowiedniej muzyki relaksacyjnej. Wiele tego typu utworów lub tekstów wizualizacji można znaleźć w Internecie.
4. Zadbaj o swoje ciało: sen, relaks, właściwą dietę, aktywność fizyczną (dostosowaną do indywidualnych możliwości). Nie rezygnuj z ruchu pomimo ograniczeń związanych ze spędzaniem czasu na zewnątrz. Ćwiczenia fizyczne, trening jogi, pilates, rozciąganie wykonuj w domu lub w ogrodzie.
5. W tym trudnym czasie bądź uważny na język jakim się posługujesz, rozmawiając o wirusie – nie używaj zwrotów: ,,apokalipsa’’, ,,kara’’, ,,plaga’’, ,,koniec świata’’, ponieważ to nakręca spiralę strachu.
6. Nie stygmatyzuj osób chorych oraz osób pracujących w służbie zdrowia. Nie rozmawiaj o osobach z tzw. grup ryzyka w sposób – jako ,,infekujących’’, ,,roznoszących śmiercionośnego wirusa’’, ponieważ jest to bardzo krzywdzące.
7. Otwórz się na życzliwość, dobroć wobec innych, angażuj się w akcje pomocowe.
8. W razie konieczności skorzystaj z profesjonalnego wsparcia. Wiele placówek świadczących usługi psychologiczne udostępniło numery, pod które można dzwonić w celu uzyskania bezpłatnej pomocy psychologicznej.

Możliwe jest również uzyskanie wsparcia psychologicznego w ramach pracy zespołu psychologów w PCM. Chcąc pozostać do Państwa dyspozycji zapewniamy możliwość konsultacji telefonicznych oraz mailowych.

W tym celu prosimy o kontakt pod adresem mailowym: psycholog.pcm@szpitalpleszew.pl
Zespołów psychologów PCM

 

Jak dbać o zdrowie psychiczne w czasie epidemii? (Pobierz całość w pliku PDF)

1. Codzienna jałowa zmiana opatrunku;
   - usunięcie opatrunku;
   - toaleta całego ciała pod strumieniem bieżącej wody- unikanie kąpieli w wannie do chwili usunięcia szwów;
   - odkażenie rany środkiem antyseptycznym (octenisept, mikrodacyn);
   - zabezpieczenie rany jałowym, suchym opatrunkiem.

   UWAGA! Jeżeli rana sączy należy zmieniać opatrunek tak często, jak to jest konieczne.

    

2. Podczas zmiany opatrunku należy ocenić ranę- możliwość wystąpienia zaczerwienienia, obrzęku, wysięku- w razie pojawienia się niepokojących objawów należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza rodzinnego, bądź poradni chirurgicznej.
3. Oszczędny tryb życia.
4. Kontrola w poradni chirurgicznej.
5. Rezygnacja z używek (papierosy, alkohol).
6. Wskazane jest racjonalne odżywianie, tak aby uniknąć nadwagi. Ważne jest też ograniczenie spożywania soli, która powoduje zatrzymanie wody w organizmie. Dodatkowe kilogramy sprzyjają powstawaniu obrzęku limfatycznego.
7. Unikanie obciążenia kończyny górnej po stronie operowanej.
8. W pierwszym okresie po operacji zalecana jest luźna, miękka odzież. Warto zaopatrzyć się w stanik pooperacyjny zapinany z przodu.
9. Nie zalecane jest spanie na kończynie po stronie zabiegu. Wszelkie zabiegi medyczne- mierzenie ciśnienia tętniczego, robienie zastrzyków czy pobieranie krwi powinny odbywać się po stronie NIEoperowanej.
10. Rehabilitacja po mastektomii ma na celu poprawę kondycji i ogólnego samopoczucia, odzyskanie pełnej sprawności fizycznej i równowagi psychicznej- szczegółowe informacje nt. rehabilitacji w biuletynie informacyjnym.

 

Zalecenia dla pacjentek po mastektomii (Pobierz informację w pliku PDF)

Rak piersi jest najczęstszym w Polsce kobiecym nowotworem złośliwym (blisko 22% wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe). Stanowi główną przyczynę zgonów kobiet z powodu chorób nowotworowych (13% wszystkich zgonów pacjentek onkologicznych).
Choroby piersi mogą dotyczyć zarówno kobiet jak i mężczyzn (ginekomastie).

Objawy:

• zmieniony kształt piersi,
• wyczuwalny guzek lub stwardnienie,
• na skórze piersi występują zmarszczenia, wciągnięcia, zmiana koloru,
• brodawka jest wciągnięta, zaczerwieniona lub ma owrzodzenie,
• z brodawki wydobywa się wydzielina.

Samobadanie piersi jest podstawowym, bardzo ważnym elementem w procesie wczesnego wykrywania raka piersi. Składa się z dwóch etapów: oglądania stanu piersi oraz badania dotykowego, tzw. palpacji. Samodzielne badanie piersi należy wykonywać systematycznie, najlepiej w tej samej fazie cyklu miesiączkowego, tj. 2-3 dni po miesiączce, by wykluczyć nadwrażliwość brodawek i bolesność piersi, a w przypadku kobiet niemiesiączkujących raz w miesiącu np. w dniu urodzin. Podczas badania kobieta powinna zwracać uwagę na występujące na piersiach:

• brodawki i pieprzyki, przebarwienia – czy się nie powiększają, nie zmieniają koloru,
• wycieki z brodawki,
• otoczkę wokół brodawki – może zmienić swój dotychczasowy regularny kształt,
• zmianę kształtu lub wielkości piersi,
• obrzęki węzłów chłonnych pod pachą,
• guzki i zgrubienia wyczuwalne na piersi, wokół sutka i pod pachą.

W przypadku wykrycia guzka w piersi konieczne jest równoczesne zbadanie tego samego fragmentu drugiej piersi. Jeżeli kobieta zaobserwuje podobną zmianę to zazwyczaj nie jest ona groźna (może być uwarunkowana genetycznie), ale wymaga konsultacji lekarza. W pozostałych przypadkach powinna koniecznie skontaktować się z lekarzem i podzielić się swoimi wątpliwościami.

Każda pacjentka ma wykonywane badanie USG i mammografię – badania te pozwalają ocenić wielkość guza i jego umiejscowienie. Czasami potrzebny jest rezonans magnetyczny piersi, aby ocenić prawidłowo lokalizację podejrzanej zmiany.

Mammografia to rentgenowskie badanie piersi, które jest obecnie najlepszym sposobem wykrywania raka piersi w jego wczesnym stadium rozwoju. Pozwala rozpoznać wczesne zmiany, jak również te, które nie dają się wyczuć podczas badania palpacyjnego, wielkości 2-3 mm. Ucisk stosowany w czasie mammografii nie uszkadza piersi; jest konieczny w celu uzyskania zdjęć wysokiej jakości, a ponadto pozwala na obniżenie dawki promieniowania rentgenowskiego. Mammografia pozwala wcześnie wykrywać 90-95 % zmian nowotworowych, a we wczesnej fazie rozwoju każdy nowotwór może być całkowicie uleczalny.

USG piersi jest to metoda obrazowa badania z użyciem ultradźwięków. Przeprowadzane jest ono w celu wspomagania i uzupełnienia badania mammograficznego, szczególnie w diagnostyce sutków gruczołowych. USG skutecznie wykrywa łagodne oraz rakowe zmiany w piersi. Zalecane jest kobietom między 20 a 40 rokiem życia, jak również pacjentkom powyżej 40 roku życia, z tego względu, że USG pomaga wykrywać zmiany, których nie wykaże badanie mammograficzne. Jest to metoda nieinwazyjna, bezbolesna i całkowicie bezpieczna (można ją stosować również u kobiet w ciąży i karmiących).

Profilaktycznie USG piersi należy robić raz w roku. Wskazaniem do badania mogą być różnego rodzaju stwardnienia, których wcześniej nie było – np. guzki, czy tzw. zaciągnięcie skóry, nietypowy wyciek z sutka u kobiet, które nie są w ciąży ani nie karmią, zmiany w brodawce lub guzki w dołach pachowych. Badanie to nie wymaga specjalnego przygotowania, najlepiej wykonać je w pierwszej połowie cyklu miesiączkowego.

Jeśli jesteś w wieku 50 – 69 lat oraz:

• w ciągu ostatnich dwóch lat nie miałaś wykonywanej mammografii w ramach NFZ,
• nie miałaś wcześniej stwierdzonej zmiany nowotworowej piersi,

zgłoś się na bezpłatne badanie mammograficzne do Zakładu Diagnostyki Obrazowej Pleszewskiego Centrum Medycznego Sp. z o.o.

 

Zalecenia dla pacjnetów z rakiem piersi (Pobierz informacje w pliku PDF)

1. Codzienna jałowa zmiana opatrunku;

• usunięcie opatrunku,
• toaleta całego ciała pod strumieniem bieżącej wody- unikanie kąpieli w wannie do chwili usunięcia szwów,
• odkażenie rany środkiem antyseptycznym (octenisept, mikrodacyn),
• zabezpieczenie rany jałowym, suchym opatrunkiem.

UWAGA! Jeżeli rana sączy należy zmieniać opatrunek tak często, jak to jest konieczne.

2. W początkowym okresie należy pamiętać o przytrzymywaniu dłonią rany podczas kaszlu, kichania i wysiłku. Jeżeli lekarz zalecił, należy stosować pas brzuszny, aby zapobiec powstawaniu przepukliny w bliźnie pooperacyjnej lub rozejściu rany.
3. Podczas zmiany opatrunku należy ocenić ranę- możliwość wystąpienia zaczerwienienia, obrzęku, wysięku. W razie pojawienia się niepokojących objawów należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza rodzinnego bądź poradni chirurgicznej.
4. Oszczędny tryb życia (spacery).
5. Ograniczenie wysiłku fizycznego, unikanie dźwigania przez 3-6 miesięcy.
6. Rezygnacja z używek (papierosy, alkohol).
7. Kontrola wypróżnień- zapobieganie zaparciom.
8. Kontrola w poradni chirurgicznej.

ZALECENIA DIETETYCZNE:

1. Dieta lekkostrawna z ograniczeniem tłuszczu.
2. Unikanie produktów zawierających cukry proste, są to: słodycze, ciastka, dżemy wysokosłodzone, zagęszczone soki, duże ilości owoców oraz błonnik pokarmowy w postaci surowej (nie poddany obróbce termicznej), np. otręby pszenne, żytnie czy owsiane.
3. Zrezygnuj z produktów:

• bogatych w laktozę: mleko, mleko w proszku, zabielacze do kawy;
• bogatych w fruktozę: miód, soki owocowe, szczególnie sok jabłkowy, gruszkowy, winogronowy, śliwkowy;
• wzdymających: nasiona roślin strączkowych, kapusta, kalafior, cebula, por;
• mogących powodować rozwolnienie: kawa, owoce suszone, płatki owsiane, ostre przyprawy;

Technika przygotowania potraw:

• Przygotowanie w wodzie i na parze,
• Duszenie bez wcześniejszego obsmażania,
• Stosowanie naczyń niewymagających użycia tłuszczu np. patelnie teflonowe,
• Przygotowanie zup na wywarach warzywnych,
• Stosowanie łagodnych przypraw.

ZMIANA SPRZĘTU STOMIJNEGO:
1. Przed założeniem płytki/ worka stomijnego umyj ręce, wykonaj toaletę stomii, osusz skórę wokół stomii, zmierz średnicę stomii, wytnij otwór, a następnie usuń folię ochronną. Pamiętaj, aby naklejać płytkę od dołu do góry, a po założeniu płytki na stomię delikatnie ją dociśnij palcami.
2. Zdejmując płytkę należy delikatnie odkleić jej brzegi zaczynając od góry, jednocześnie przytrzymując skórę wokół stomii palcami, co pozwoli uniknąć podrażnienia i naciągania skóry. Zawartość worka opróżnij do toalety, a zużyty worek wyrzuć do kosza na śmieci i umyj ręce.

Wskazówki praktyczne:
1. Zmianę sprzętu stomijnego wykonywać w razie potrzeby lub według zaleceń producenta.
2. Zabiegi pielęgnacyjne wokół stomii można wykonywać na stojąco, siedząc lub leżąc- znajdź dla siebie najwygodniejszą pozycję.
3. Do higieny stomii można stosować wodę i łagodne mydło lub kosmetyki przeznaczone do pielęgnacji stomii i skóry wokół stomii, które można zakupić w sklepie medycznym.
4. Płytkę stomijną przyklejać zawsze na czystą, suchą skórę, a przy usuwaniu owłosienia ze skóry wokół stomii nie należy stosować kremów, pianek do depilacji (ewentualnie korzystać z golarek jednorazowego użytku).
5. Zalecana kąpiel pod prysznicem (z lub bez płytki i worka stomijnego), nie wskazana kąpiel w wannie.
6. Nie stosować oliwek na skórę wokół stomii oraz preparatów, które mogą wywołać podrażnienia (spirytus, woda utleniona, benzyna).
7. Zaleca się korzystanie z lustra w trakcie wymiany worka stomijnego (lepsze uwidocznienie stomii).
8. Należy regularnie sprawdzać średnicę stomii za pomocą miarki pamiętając aby odpowiednio dopasować otwór w płytce (prawidłowo wycięty otwór powinien być 2-3 mm większy od średnicy stomii). Powinien dokładnie otulać stomię co pozwoli uniknąć problemów z podciekaniem treści jelitowej pod płytkę jak również wydłuży czas jej użytkowania.
9. W razie wystąpienia reakcji uczuleniowej na płytkę stomijną należy wypróbować inny sprzęt.

 

Zalecenia dla pacjentów po operacji jelita (Pobierz informację w pliku PDF)

Celem wsparcia żywieniowego w ostrym zapaleniu trzustki jest zmniejszenie stanu zapalnego i poprawy wyników leczenia.

Po ostrym zapaleniu trzustki zalecana dieta powinna być podzielona na trzy etapy:

1. I etap (trwający około 1miesiąc)

• Zaleca się stosowanie diety łatwo strawnej, niskotłuszczowej z ograniczeniem błonnika (podział produktów zalecanych oraz niezalecanych w tabeli)
• Zaleca się regularne spożywanie 5-6 posiłków w odstępach czasowych – co 3-4 godziny, przez co zaleca się spożywanie ich mniej a częściej. Nie zaleca się podjadania pomiędzy posiłkami.
• Zaleca się stosowanie następujących technik kulinarnych:
• gotowanie zup i sosów na zalecanych wywarach z warzyw, ponadto na chudych rosołach i zagęszczanie ich zawiesiną z mąki i wody
• gotowanie potraw mięsnych i warzyw na wodzie/na parze
• duszenie (bez obsmażania) oraz pieczenie w rękawie lub naczyniu żaroodpornym potraw mięsnych.
• Nie zaleca się stosowania następujących technik kulinarnych:
• smażenia
• stosowania zasmażek
• dodawania śmietany do zup/sosów
• stosowania wywarów kostnych i grzybowych
• Zaleca się spożywanie posiłków białkowych w każdym posiłku, przy czy każdy produkt powinien być chudy, są to: chude mięso, ryby, chudy ser twarogowy, mleko 2 % tłuszczu, chude wędliny, białko jaj
• Tłuszcz powinien być ograniczony (ok. 40 g tłuszczu/dzień), przykładowa ilość tłuszczu jest następująca : 1 łyżka oleju, oliwy -10 g tłuszczu, 1 łyżeczka masła – 5 stąd ograniczenie tłuszczu w produktach białkowych, ponadto zaleca się stosowanie olejów roślinnych tj. oliwa z oliwek.
• Warzywa należy spożywać gotowane i rozdrobnione, owoce gotowane, pieczone lub na surowo w postaci soków lub przecierów bez skórki i pestek.

2. II etap (trwający około miesiąc)

• Na tym etapie możliwe jest zwiększenie ilości tłuszczu w diecie (do 50g/dzień), konieczne jest jednak zachowanie zasad jak w pierwszym etapie, czyli dieta łatwostrawna z ograniczeniem błonnika, mniejsze porcje a częściej.
• Jeśli zwiększenie tłuszczu w diecie spowoduje takie objawy jak: wzdęcia, uczucie pełności po posiłkowe, przelewanie w brzuchu czy pojawią się stolce z domieszką tłuszczu należy bezwzględnie wrócić do diety z etapu I minimum na dwa tygodnie

3. III etap (jest to sukcesywny etap do pełnowartościowej diety, opartej na zasadach prawidłowego żywienia)

• Należy jednak pamiętać, że jeśli pojawią się nieprzyjemne objawy należy wrócić do diety łatwostrawnej z ograniczeniem błonnika.

Należy pamiętać, że na każdym z tych etapów nie należy spożywać alkoholu, ponieważ może to powodować zaostrzenie choroby.

Grupa produktów	Produkty zalecane	Produkty niezalecane
Produkty zbożowe	pieczywo jasne, graham, sucharki, kasze manna, jaglana, jęczmienna łamana, kuskus, ryż biały, drobne makarony, drobne płatki owsiane i jaglane błyskawiczne	pieczywo razowe żytnie i pszenne, każde świeże i ciepłe pieczywo, rogaliki francuskie, kasze pęczak, gryczana, grube i razowe makarony, płatki pełnoziarniste
Warzywa	marchew, pietruszka, seler, buraki, dynia, szpinak, kabaczki, młody zielony groszek (przetarty w formie puree lub zupy), młoda fasolka szparagowa, zielona sałata, cykoria, pomidory bez skórki	wszystkie odmiany kapusty, brokuł, kalafior, papryka, szczypior, cebula, ogórki, rzodkiewki, kukurydza, warzywa z zasmażką, warzywa konserwowane octem
Ziemniaki	gotowane, puree z dodatkiem masła	frytki, wszelkiego rodzaju ziemniaki smażone, placki ziemniaczane, chipsy
Owoce	owoce dobrze dojrzałe bez skórki i pestek jabłka, truskawki, morele, brzoskwinie, pomarańcze, banany, arbuz, melon, maliny, porzeczki w formie przecieru lub soku	wszystkie owoce niedojrzałe, gruszki, śliwki, czereśnie, wiśnie, agrest, owoce suszone, orzechy
Mleko i produkty mleczne	wszystkie produkty mleczne- bez laktozy: mleko  1,5-2% , jogurt naturalny, kefir, maślanka, biały ser chudy lub półtłusty, serek ziarnisty biały	sery żółte, topione, pleśniowe, typu feta, typu Fromage, napoje roślinne tj.- napój sojowy
Mięso, wędliny, ryby	mięsa chude: wołowina, cielęcina, królik, kurczak i indyk bez skóry, chuda wieprzowina w ograniczonej ilości; chude wędliny: szynka, polędwica wieprzowa lub drobiowa; ryby chude: dorsz, leszcz, mintaj, morszczuk, miruna, pstrąg, sola, szczupak, sandacz, ryby tłuste, jeśli są dobrze tolerowane	mięsa tłuste: baranina, gęsina, wieprzowina, kaczka; wędliny tłuste: pasztety, wędliny podrobowe, mięsa peklowane, konserwy mięsne i rybne, ryby wędzone, ryby tłuste jeśli są źle tolerowane, mięso surowe
Rośliny strączkowe	Brak zalecanych	wszystkie przeciwskazane: fasola, bób, groch, soja, ciecierzyca, soczewica
Tłuszcze	margaryny miękkie, masło, oleje roślinne: rzepakowy, oliwa z oliwek, lniany(tylko na zimno do sałatek)	śmietana, smalec, słonina, boczek, margaryny twarde
Desery i słodycze	kompoty, kisiele i musy z dozwolonych owoców, galaretki, biszkopty, czerstwe ciasto drożdżowe, dżemy bez pestek	ciasta z kremem lub bitą śmietaną, pączki, faworki, tłuste ciasta francuskie i kruche, chałwa, czekolada, słodycze zawierające tłuszcz, kakao, orzechy
Jaja	gotowane na miękko, w koszulkach, ścięte na parze w formie jajecznicy	gotowane na twardo i smażone w zwykły sposób
Napoje	woda niegazowana, słaba herbata czarna i zielona, słaba kawa, kawa zbożowa, herbatki owocowe, rumianek	mocne kakao, mocna kawa, płynna czekolada, napoje alkoholowe, słodzone napoje gazowane, soki pomidorowe, owocowe

 

Zalecenia żywieniowe po ostrym zapaleniu trzustki (Pobierz informację w pliku PDF)

Celem diety jest:

• Dostarczenie odpowiedniej ilości składników pokarmowych, witamin oraz składników mineralnych potrzebnych do uzupełnienia niedoborów pokarmowych spowodowanych długotrwałym procesem chorobotwórczym.
• Zminimalizowanie drażniącego działania treści pokarmowej na jelita bezpośrednio po zabiegu.
• Normalizacja ilości i konsystencji stolców poprzez odpowiednią modyfikację sposobu odżywiania.

Zalecana jest dieta łatwo strawna, wysokoenergetyczna, wysokobiałkowa, z ograniczeniem tłuszczu, cukrów rafinowanych, włókien kolagenowych i błonnika nierozpuszczalnego.
W miarę poprawy stanu zdrowia i normalizacji liczby stolców, stopniowo zwiększa się ilość błonnika w diecie aby wspomóc motorykę jelit. Zbyt duże restrykcje dietetyczne mogą przyczynić się do niedoborów pokarmowych, co w konsekwencji prowadzi do wolniejszego powrotu do zdrowia, dlatego dieta powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb oraz tolerancji potraw przez pacjenta.

Zalecenia w początkowej fazie:

1. Regularne spożywanie większej ilości posiłków mało objętościowych (5-6 razy dziennie) z zachowaniem higieny jedzenia – w spokoju, dokładnie przeżuwając.
2. Zaleca się picie min.1,5-2l wody/dzień jako czynnika zapobiegającego utrudnieniu pasażu treści pokarmowej. W przypadku biegunek zwiększenie do 3l wody/dzień tak aby nie dopuścić do odwodnienia organizmu.
3. Ograniczenie produktów ciężkostrawnych i wzdymających tj. nasiona roślin strączkowych (fasola, groch, bób), kapusta, cebula, kalafior, brokuły, pory, szparagi, śliwki, gruszki, czereśnie, napoje gazowane.
4. Zalecane jest zwiększenie w diecie ilości produktów zawierających pełnowartościowe białko tj. chude gatunki mięsa(drób bez skóry, królik, cielęcina, młoda wołowina) ryby (flądra, dorsz, tuńczyk) jaja, chude wędliny, łagodne sery żółte i twarogi (jeśli są źle tolerowane – to twarogi bez laktozy).
5. Zaleca się stosowanie następujących technik kulinarnych:

• gotowanie zup i sosów na zalecanych wywarach z warzyw, ponadto na chudych rosołach i zagęszczanie ich zawiesiną z mąki i wody
• gotowanie potraw mięsnych i warzyw na wodzie/na parze
• duszenie (bez obsmażania)
• pieczenie w folii, pergaminie lub rękawie
• zagęszczanie zup zawiesiną z mąki i wody.

6. Nie zaleca się stosowania następujących technik kulinarnych:

• smażenia
• duszenia i pieczenia z obsmażaniem
• stosowania zasmażek
• dodawania śmietany do zup/sosów.

7. Zaleca się zwiększenie w diecie produktów zawierających błonnik rozpuszczalny w postaci pektyn(marchew gotowana, dynia, banany, surowe jabłko tarte, pieczone jabłko, gotowane na wodzie lub mleku – jeśli jest dobrze tolerowane - płatki owsiane błyskawiczne).
8. Kiedy ilość i konsystencja stolców się unormuje ilość błonnika można zwiększyć poprzez spożycie większej ilości warzyw i owoców (z wyłączeniem wzdymających). W pierwszej kolejności powinny być one gotowane lub pieczone (bez skórki i pestek). Przy dobrej tolerancji takiego pożywienia można do diety wprowadzić warzywa surowe tj. sałata masłowa, pomidory, drobno starte surówki z jabłka oraz marchwi.
9. Nie zaleca się spożywania:

• alkoholu
• napojów gazowanych,
• nadmiernej ilości owoców, jarzyn i warzyw, zwłaszcza wzdymających - nasion roślin strączkowych (fasola, groch, bób), kapusty, cebuli, kalafiora, brokuł, pora, szparagów, śliwek, gruszek, czereśni
• produktów i posiłków bogatotłuszczowych, czyli tzw. tłustych i smażonych potraw,
• słodyczy (zwłaszcza czekolady, cukierków i ciastek w czekoladzie),
• nadmiernej ilości jaj,
• ostrych przypraw (potrawy powinny być łagodne, doprawiane niewielką ilością przypraw),
• potraw pieczonych, smażonych oraz duszonych,
• potraw wzmagających perystaltykę jelit (np. pieczywo razowe, grube kasze, potrawy słone).

10. W przypadku biegunek zaleca się spożywanie następujących potraw: kakao, białe pieczywo, banany oraz ograniczenie owoców, warzyw, pieczywa razowego, unikania ostrych potraw.
11. W przypadku zaprać zaleca się pieczywo pszenno-razowe (bez pestek), płatki owsiane, otręby pszenne, zwiększenie spożycia świeżych i suszonych owoców, świeżych warzyw, picie większej ilości płynów, zwłaszcza wód mineralnych, spożywanie fermentowanych produktów mlecznych (np. maślankę, kefiry, jogurty – jeśli są źle tolerowane zaleca się te bez laktozy), picie naparu ze świeżo mielonego siemienia lnianego.
12. Zaleca się ograniczenie szczawianów, które mogą przyczynić się do późniejszego rozwoju kamicy szczawianowej w nerkach są to: - szczaw, czekolada, mocna kawa, herbata, botwina, buraki.

Zalecenia w późniejszej fazie rekonwalescencji:

1. Dieta powinna być stopniowo rozszerzana i opierać na zasadach prawidłowego żywienia z niewielkimi modyfikacjami dopasowanymi do pacjenta, dlatego zaleca się wprowadzenia notowania listy produktów, po których nasilają się objawy tj. biegunka, zaparcie, wzdęcia.
2. W przypadku osłabienia organizmu zaleca się dietę wysokobiałkową oraz wysokoenergetyczną, która zwiększy kaloryczność odżywczą diety bez zwiększenia objętości posiłków, co jest istotne u chorych, którzy często cierpią z powodu jadłowstrętu, braku apetytu oraz uczucia pełności po posiłku.
3. Zaleca się ograniczenie konsumpcji mięsa czerwonego oraz mięsa przetworzonego.
4. Nie zaleca się spożywania żywności wysokoprzetworzonej typu fast-food.
5. Zaleca się utrzymanie prawidłowej masy ciała.

 

Zalecenia żywieniowe po resekcji odcinków jelit (Pobierz informację w pliku PDF)

1. Dieta łatwostrawna jest modyfikacją podstawowego żywienia zdrowego człowieka. Zaleca się regularne spożywanie posiłków w odstępach czasowych – co 3-4 godziny, przez co zaleca się spożywanie częściej – mniejszych objętościowo posiłków. Zaleca się produkty spożywcze które łatwo ulegają trawieniu i nie obciążają przewodu pokarmowego .
2. Zaleca się stosowanie następujących technik kulinarnych:

• gotowanie zup i sosów na wywarach z warzyw, ponadto na chudych rosołach i zagęszczanie ich zawiesiną z mąki i wody
• gotowanie potraw mięsnych i warzyw tradycyjnie lub na parze
• duszenie bez wcześniejszego obsmażania
• pieczenie bez dodatku tłuszczu w rękawie, pergaminie lub naczyniu żaroodpornym.

3. Nie zaleca się stosowania następujących technik kulinarnych:

• smażenia
• stosowania zasmażek
• dodawania śmietany do zup/sosów

4. Zaleca się picie napojów „osłaniających” tj. napar z rumianku, cedzony napar w siemienia lnianego oraz napar z suszonych czarnych jagód.
5. Przyprawy tj. pieprz, cebula, czosnek, curry i inne o wiele mocniejsze mogą działać podrażniająco na przewód pokarmowy, dlatego zaleca się delikatne przyprawy tj. sól (w małych ilościach) sok z cytryny, koperek, natka pietruszki, kminek, tymianek, majeranek, bazylia, oregano, lubczyk, wanilia, rozmaryn, goździki, ponadto nie zaleca się dodawania octu czy musztardy do potraw.
6. Błonnik w diecie powinien pochodzący z warzyw i owoców powinien zostać poddany złagodzeniu poprzez:
   • usunięcie pestek i skórki z owoców i warzyw

• gotowanie lub sparzenie,
  • przecieranie przez sito lub ścieranie na tarce.

7. Poniżej zalecanie z podziałem na grupy:

Grupa produktów	Produkty zalecane	Produkty niezalecane
Produkty zbożowe	pieczywo jasne, graham , sucharki, kasze manna, jaglana, jęczmienna łamana, kuskus, ryż biały, drobne makarony, drobne płatki owsiane i jaglane błyskawiczne	pieczywo razowe żytnie i pszenne, każde świeże i ciepłe pieczywo, rogaliki francuskie, kasze pęczak, gryczana, grube i razowe makarony
Warzywa	marchew, pietruszka, seler, buraki, dynia, szpinak, kabaczki, młody zielony groszek (przetarty w formie puree lub zupy), młoda fasolka szparagowa, zielona sałata, cykoria, pomidory bez skórki	wszystkie odmiany kapusty, brokuł, kalafior, papryka, szczypior, cebula, ogórki, rzodkiewki, kukurydza, warzywa z zasmażką, warzywa konserwowane octem
Ziemniaki	gotowane, puree z dodatkiem masła	frytki, wszelkiego rodzaju ziemniaki smażone, placki ziemniaczane, chipsy
Owoce	owoce dobrze dojrzałe bez skórki i pestek jabłka, truskawki, morele, brzoskwinie, pomarańcze, banany, arbuz, melon, maliny, porzeczki w formie przecieru lub soku	wszystkie owoce niedojrzałe, gruszki, śliwki, czereśnie, wiśnie, agrest, owoce suszone, orzechy
Mleko i produkty mleczne	wszystkie produkty mleczne- bez laktozy: mleko  1,5-2% , jogurt naturalny, kefir, maślanka, biały ser chudy lub półtłusty, serek ziarnisty biały	sery żółte, topione, pleśniowe, typu feta, typu Fromage, napoje roślinne tj.- napój sojowy
Mięso, wędliny, ryby	mięsa chude: wołowina, cielęcina, królik, kurczak i indyk bez skóry, chuda wieprzowina w ograniczonej ilości; chude wędliny: szynka, polędwica wieprzowa lub drobiowa; ryby chude: dorsz, leszcz, mintaj, morszczuk, miruna, pstrąg, sola, szczupak, sandacz, ryby tłuste, jeśli są dobrze tolerowane	mięsa tłuste: baranina, gęsina, wieprzowina, kaczka; wędliny tłuste: pasztety, wędliny podrobowe, mięsa peklowane, konserwy mięsne i rybne, ryby wędzone, ryby tłuste jeśli są źle tolerowane
Rośliny strączkowe	Brak zalecanych	wszystkie przeciwskazane: fasola, bób, groch, soja, ciecierzyca, soczewica
Tłuszcze	margaryny miękkie, masło, oleje roślinne: rzepakowy, oliwa z oliwek, lniany(tylko na zimno do sałatek)	śmietana, smalec, słonina, boczek, margaryny twarde
Desery i słodycze	kompoty, kisiele i musy z dozwolonych owoców, galaretki, biszkopty, czerstwe ciasto drożdżowe, dżemy bez pestek	ciasta z kremem lub bitą śmietaną, pączki, faworki, tłuste ciasta francuskie i kruche, chałwa, czekolada, słodycze zawierające tłuszcz, kakao, orzechy
Jaja	gotowane na miękko, w koszulkach, ścięte na parze w formie jajecznicy	gotowane na twardo i smażone w zwykły sposób
Napoje	woda niegazowana, słaba herbata czarna i zielona, słaba kawa, kawa zbożowa, herbatki owocowe, rumianek	mocne kakao, mocna kawa, płynna czekolada, napoje alkoholowe

Stopniowe rozszerzenie asortymentu produktów i potraw poprzez pojedyncze wprowadzenie do jadłospisu produktów niezalecanych pozwoli to na łatwe i szybkie zidentyfikowanie produktu, który w dalszym ciągu powoduje dolegliwości i dalsze wyeliminowanie go z diety.

Zalecenia żywieniowe – dieta łatwostrawna (Pobierz informację w pliku PDF)

Odleżyna to obszar miejscowej martwicy tkanek, który powstaje na skutek ograniczenia bądź przerwania krążenia z powodu ucisku na naczynia krwionośne tkanek miękkich. Odleżyna powstaje w wyniku zamknięcia światła naczyń krwionośnych przez ciśnienie działające z zewnątrz lub w wyniku śródbłonkowych uszkodzeń w mikrokrążeniu spowodowanych siłami ścinającymi. Oddzielające się tkanki martwicze powodują trudno gojące się rany, ulegające zakażeniu. Przysparzają choremu dodatkowych cierpień oraz mogą prowadzić do powikłań (zakażenie, przetoki, nawet posocznica). Rozległe odleżyny są zagrożeniem życia chorego.

Powstawaniu odleżyn sprzyja:

• Unieruchomienie pacjenta
• Podeszły wiek
• Ciężki stan ogólny pacjenta
• Ubytki neurologiczne i zaburzenia czucia, w tym zaburzona czynność zwieraczy
• Ogólne wyniszczenie ustroju
• Maceracja i otarcie naskórka
• Zakażenie
• Cukrzyca
• Miażdżyca

ODLEŻYNY MOGĄ POWSTAĆ W CIĄGU KILKU GODZIN.
MOGĄ POJAWIĆ SIĘ W KAŻDYM MIEJSCU CIAŁA CHOREGO,
DLATEGO TAK WAŻNE JEST ZAPOBIEGANIE POWSTAWANIU ODLEŻYN

Miejsca występowania odleżyn:

• Pośladki
• Kość ogonowa
• Biodra
• Pięty
• Łokcie
• Głowa

Objawy: zaczerwienienie skóry, które nie znika po zniesieniu ucisku; otarcia naskórka; pęcherze.

Jak zapobiegać powstawaniu odleżyn?

• codziennie myć ciało z zastosowaniem delikatnych środków myjąco-natłuszczających. Po kąpieli należy zastosować środki nawilżające, utrzymujące prawidłowe, kwaśne pH skóry, które ma hamujący wpływ na rozwój bakterii, należy unikać silnych, perfumowanych kosmetyków (środki perfumowane wysuszają skórę i mają działanie alergizujące).
• zwracać szczególną uwagę na okolice krocza i odbytu, miejsc pod fałdami skóry, u kobiet pod piersiami
• dokładnie osuszać skórę po kąpieli
• obcinać paznokcie, aby zapobiec powstawaniu samouszkodzeń
• unikać nadmiaru talku, pudru, zasypek, które mogą tworzyć grudki, nie należy jednocześnie stosować środków natłuszczających, osuszających i pudrów, gdyż tworzy się wtedy rodzaj skorupy, co może doprowadzić do powstania odleżyny,
• odzież, bielizna powinny być wykonane z naturalnych miękkich tkanin
• pościeli nie krochmalić
• dokładnie naciągać prześcieradło
• przy zmianie pozycji chorego nie przesuwać ciała po pościeli tylko unosić np. na podkładzie u chorych leżących obłożnie (np. po
  udarach)
• zastosować materac przeciwodleżynowy, dla chorych przebywających długi czas w pozycji siedzącej poduszki zmiennociśnieniowe pod
  pośladki
• zmieniać pozycję chorego co 2-3 godziny (można chorego kłaść na bokach, plecach, brzuchu)
• miejsca narażone na ucisk smarować preparatami do pielęgnacji skóry. Na rynku jest dużo środków do pielęgnacji skóry narażonej na
  powstanie odleżyn. Wybierając środek proszę poradzić się farmaceuty.
• stosować zabiegi poprawiające ukrwienie skóry: masaż, oklepywanie
• stosować urozmaiconą dietę, najlepiej wysokobiałkową dbać o odpowiednią ilość wypitych płynów (min. 1.5 l dziennie).

PAMIĘTAJ, ZAPOBIEGANIE KOSZTUJE MNIEJ NIŻ LECZENIE
ŻYCZYMY PAŃSTWU SZYBKIEGO POWROTU DO ZDROWIA

PROFILAKTYKA PRZECIWODLEŻYNOWA zalecenia dla osób sprawujących opiekę nad pacjentem leżącym (Pobierz informację w pliku PDF)