Oddział rehabilitacji ogólnoustrojowej
Ordynator Oddziału
- lek. Aldona Zielińska-Perlińska – Specjalista rehabilitacji medycznej
Pielęgniarka Oddziałowa
- Wanda Marciniak – Specjalista w dziedzinie pielęgniarstwa zachowawczego
Zespół lekarski
- lek. Anna Bęcka – Specjalista w dziedzinie rehabilitacji medycznej
- lek. Tomasz Zemła – Specjalista w dziedzinie chorób wewnętrznych
- lek. Beata Łysiak-Małecka – Specjalista w dziedzinie neurologii i neurologii dziecięcej
Pielęgniarka Oddziałowa | 62 74 20 795 |
Gabinet lekarski | 62 74 20 798 |
Punkt pielęgniarski | 62 74 20 796 |
Sekretariat | 62 74 20 784 |
Dzienny Oddz. reh dla dorosłych | 62 74 20 828 |
Dzienny Oddz. reh. dla dzieci | 62 74 20 778 |
Zakres świadczonych usług obejmuje szeroko pojętą rehabilitację z uwzględnieniem rehabilitacji w zakresie usprawniania pacjentów ze schorzeniami narządu ruchu.
Opiekę nad pacjentami pełni zespół, w skład którego wchodzą specjaliści rehabilitacji medycznej, neurologii, internista, fizjoterapeuci, pielęgniarki, psycholog, logopeda, terapeuta zajęciowy oraz opiekunowie medyczni.
Oferujemy rehabilitację stacjonarną, która jest kompleksowym, multidyscyplinarnym postępowaniem obejmującym kinezyterapię, fizykoterapię, terapię psychologiczną, logopedyczną oraz zajęciową. Rehabilitacja ma na celu przywrócenie pełnej lub maksymalnej możliwej do osiągnięcia sprawności fizycznej i psychicznej, zdolności do pracy oraz powrotu do czynnego udziału w życiu społecznym i rodzinnym.
W ramach rehabilitacji ogólnoustrojowej, przyjmowani są pacjenci z następującymi schorzeniami:
- zespoły bólowe kręgosłupa,
- choroby zwyrodnieniowe stawów obwodowych i kręgosłupa,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa,
- stan po przebytych zabiegach (np. endoprotezoplastyka stawu biodrowego i kolanowego, artroskopia stawu kolanowego, barkowego, stan po złamaniu i zespoleniu kości po uzyskaniu zrostu klinicznego i radiologicznego)
oraz innymi wybranymi schorzeniami narządu ruchu.
W PCM realizowana jest również rehabilitacja w ramach Oddziału Dziennej Rehabilitacji dla Dorosłych oraz Oddziału Dziennej Rehabilitacji dla Dzieci z zaburzonym rozwojem psychomotorycznym.
Każdy pacjent oraz osoba wskazana przez pacjenta, ma prawo do pełnej informacji o stanie zdrowia oraz wglądu do dokumentacji medycznej pacjenta na każdym etapie procesu leczniczego i diagnostycznego.
Członkowie rodziny nie są z mocy prawa uprawnieni do uzyskiwania informacji na temat stanu zdrowia pacjenta. Lekarz może udzielić informacji osobie bliskiej (rozumiane jako: małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia w linii prostej, przedstawiciel ustawowy, osoba pozostająca we wspólnym pożyciu lub osoba wskazana przez pacjenta) w sytuacji, w której pacjent nie ukończył 16 lat lub jest nieprzytomny bądź niezdolny do zrozumienia znaczenia informacji.
Informacji ustnych o stanie zdrowia pacjenta udziela lekarz kierujący oddziałem lub lekarz prowadzący, od poniedziałku do piątku w godzinach od 12.00 do 14.00.
W sytuacjach nagłych informacji udziela również lekarz dyżurny całodobowo.
Ze względu na dobro pacjentów, personel medyczny szpitala nie udziela telefonicznej informacji o stanie zdrowia pacjenta, z zastrzeżeniem, iż może być ona wyjątkowo udzielona:
a) osobie bliskiej w nadzwyczajnych sytuacjach (np. brak odwiedzin),
b) osobie wskazanej przez pacjenta, na podany przez niego numer telefonu.
Czas oczekiwania na przyjęcie do Oddziału rehabilitacji ogólnoustrojowej w ramach rehabilitacji ogólnoustrojowej przewlekłej jest uzależniony od stanu pacjenta (przypadek pilny/stabilny), posiadanych uprawnień dodatkowych (np. orzeczenie o stopniu niepełnosprawności) i ogólnej liczby oczekujących na świadczenie.
Po kwalifikacji pacjent otrzymuje informację o wpisie na Listę oczekujących i szacunkowym czasie oczekiwania.
Przyjęcia do oddziału w ramach rehabilitacji pooperacyjnej odbywają się w maksymalnym okresie 6 miesięcy od dnia operacji.
Profilaktyka upadku
Szanowny Pacjencie, Pacjentko, Rodzino, Opiekunie,
upadki są jednym z poważniejszych zagrożeń utraty sprawności, szczególnie wśród osób starszych. Osoby zdrowe i sprawne fizycznie są w stanie, w przypadku zagrożenia upadkiem, samodzielnie wykonać odpowiedni ruch asekurujący, powstrzymujący przed upadkiem lub zmniejszający jego negatywne skutki – złamania, zwichnięcia, stłuczenia. Ten kompensujący mechanizm ulega osłabieniu w przypadku niepełnosprawności oraz w wieku podeszłym. W przypadku osób, które z trudem kontrolują swoje ruchy i u których zawodzi zmysł równowagi, upadki stają się zagrożeniem codziennym. Osoby te upadają zwykle niefortunnie, ze wszystkimi możliwymi następstwami, pogarszając tym samym stan swojej sprawności i jakość życia. Istotnym problemem opiekuńczym staje się eliminowanie ryzyka upadków i ograniczenie następstw negatywnych skutków dla zdrowia.
Podejmijmy więc wspólne działania w celu ograniczenia upadków wśród naszych pacjentów.
Do większości upadków dochodzi podczas wykonywania prostych czynności np.:
- wstawanie
- siadanie
- pochylanie się
- chodzenie
Przyczyny upadków można podzielić na czynniki:
1) wewnętrzne związane ze stanem zdrowia pacjenta, zaburzeniami w obrębie organizmu, wiekiem, które wynikają z:
- zmian wstecznych usposabiających ludzi starszych do upadku – zmiany te dotyczą narządów zmysłów, które biorą udział w kontroli postawy, wzroku, słuchu, równowagi, układu nerwowego i mięśniowo-szkieletowego,
- chorób neurologicznych, które w różnym stopniu upośledzają sprawność motoryczną chorych,
- upośledzenia wzroku wywołanego różnymi chorobami, które powodują obniżenie adaptacji do ciemności i ostrego światła, widzenia przestrzennego,
- zmian w obrębie układu mięśniowego, które polegają na zaniku komórek mięśniowych, osłabieniu siły mięśniowej,
- chorób układu sercowo-naczyniowego (zaburzenia rytmu serca, choroba niedokrwienna serca),
- chorób związanych z metabolizmem np.: cukrzyca, anemia,
- problemów z narządem ruchu (choroba zwyrodnieniowa stawów, zniekształcenia stawów),
- chorób psychicznych – depresja, stany lękowe, otępienie,
- założonych opatrunków gipsowych,
- upadków w przeszłości, które predysponują do ryzyka upadku,
- każdej choroby infekcyjnej, która pogarsza stan ogólny i sprawność pacjenta;
2) zewnętrzne związane z otoczeniem, w którym przebywa pacjent, wynikające z:
- braku poręczy, pochwytów,
- nierównej, śliskiej podłogi,
- nieprawidłowego oświetlenia,
- stojących na drodze przedmiotów,
- braku balkoników, chodzików.
WSKAZÓWKI DLA PACJENTÓW POZWALAJĄCE NA OGRANICZENIE RYZYKA UPADKÓW PRZY PRZYJĘCIU DO SZPITALA
- Podaj lekarzowi informację na temat dotychczasowych upadków i dokładnie opisz towarzyszące im okoliczności.
- Koniecznie powiadom lekarza o wszelkich przyjmowanych regularnie lekach, łącznie z preparatami ziołowymi, a także o zażywanych doraźnie; skorzystaj z przygotowanego wcześniej spisu.
- Odpowiedz na pytania dotyczące zakresu poruszania się, wstawania, kłopotów z utrzymaniem równowagi.
- Przećwicz w obecności personelu medycznego korzystanie z przycisku „przywoływacza" i korzystaj z niego w sytuacji wystąpienia zawrotów głowy, zaburzeń równowagi.
- Dowiedz się, gdzie jest włącznik światła, abyś w nocy mógł z niego swobodnie skorzystać.
- Proś o pomoc zawsze, gdy jej potrzebujesz.
WSKAZÓWKI DLA PACJENTÓW POZWALAJĄCE NA OGRANICZENIE RYZYKA UPADKÓW W TRAKCIE POBYTU W SZPITALU
- Noś stabilne obuwie na płaskim obcasie, z podeszwą antypoślizgową, stabilizującą staw skokowy.
- Korzystaj z uchwytów ściennych, taboretów lub pomocy osób trzecich w trakcie kąpieli pod prysznicem.
- Przestrzegaj zaleceń personelu medycznego dotyczących sposobu poruszania się np.: nakazu chodzenia wg wyuczonego przez rehabilitanta schematu, korzystania z pomocy przy wstawaniu, zakazu samodzielnego chodzenia, zbyt energicznego schylania się, podnoszenia lub wstawania z łóżka.
- Trzymaj rzeczy, z których korzystasz blisko siebie.
- Nie wychylaj się po przedmioty, które znajdują się na podłodze poza zasięgiem twoich możliwości – bez obaw wezwij „przywoławczem” personel medyczny.
- Po dłuższym leżeniu w łóżku, wstawaj stopniowo - najpierw usiądź nie spuszczając nóg, następnie powoli opuść nogi, i jeśli nic się nie dzieje - wstań. W przypadku wystąpienia zawrotów głowy powiadom personel medyczny.
- Zachowaj szczególną ostrożność w trakcie czynności porządkowych na oddziałach. Unikaj śliskich i mokrych powierzchni - zwracaj uwagę na znaki ostrzegawcze wskazujące mokrą podłogę.
- Zachowaj ostrożność podczas chodzenia w okolicy drzwi otwierających się na zewnątrz.
- Korzystaj z laski, balkonika, wszelkich uchwytów, pomocy personelu w przypadku trudności z poruszaniem się, przy zaburzeniach równowagi.
WSKAZÓWKI DLA PACJENTÓW POZWALAJĄCE NA OGRANICZENIE RYZYKA UPADKÓW PO POWROCIE DO DOMU
Poniższe porady zawierają propozycje rozwiązań zabezpieczających osobę starszą, niepełnosprawną przed upadkiem. Państwo zdecydujecie, które z nich są możliwe do wprowadzenia w Waszym domu:
- Zadbaj o właściwe wyposażenie mieszkania – proponujemy ustawienie pod ścianami stałych, pewnie stojących mebli, aby osoby poruszające się z trudnością mogły się o nie wesprzeć.
- Unikaj stromych schodów, ruchomych dywanów i chodników, śliskich nawierzchni.
- Zadbaj, aby krzesła i fotele były solidne i stabilne, wyposażone w oparcia, a poręcze zamocowane równolegle do siedziska. Siadając sprawdź czy swobodnie opierasz stopy o podłoże.
- Dobrze oświetl schody, a na krawędziach stopni, przymocuj taśmę antypoślizgową.
- Zainstaluj obok wanny lub w kabinie prysznicowej drążki o chropowatej powierzchni, a dno wanny lub brodzika zabezpiecz wkładając maty antypoślizgowe.
- Myj się na specjalnych krzesłach lub ławeczkach.
- Zamontuj dodatkowe uchwyty w łazience i toalecie.
- Zamontuj właściwe oświetlenie, a włączniki światła w sposób umożliwiający natychmiastowy dostęp po wejściu do pomieszczenia.
- Miej telefon w łatwo dostępnym miejscu.
- Rozmieść przedmioty codziennego użytku w taki sposób, aby przy ich wyjmowaniu nie było konieczne wchodzenie na stołki lub nadmierne schylanie się.
- Rozważ zastosowanie barierek zabezpieczających przed wypadnięciem z łóżka.
- Zwróć uwagę na dobór wygodnego, lekkiego i antypoślizgowego obuwia stabilizującego staw skokowy.
- Wykorzystaj pomoce techniczne do poruszania się zmniejszające ryzyko upadków, tj.: laski, trójnogi, podpórki dwukołowe lub czteropunktowe, balkoniki.
- Pamiętaj o konieczności wolnego przyjmowania pozycji pionowej po leżeniu lub dłuższym siedzeniu oraz o wykonaniu przed wstaniem ruchów zginania i prostowania stóp w dwóch kierunkach – podeszwowym i grzbietowym, w celu zmniejszenia ryzyka upadku wynikającego z nagłego spadku ciśnienia krwi po zmianie pozycji.
- Poproś opiekuna o pomoc w pokonywaniu barier architektonicznych, np. progi.
- Stosuj w razie potrzeby aparat słuchowy, okulary.
- Kontroluj leki – niektóre powodują senność lub zawroty głowy, co sprzyja upadkom.
- Wyeliminuj czynniki stresujące – hałas, miganie obrazu TV.
- Wykonuj odpowiednio dobrane ćwiczenia fizyczne.
Stworzenie bezpiecznego otoczenia i szczególny nadzór nad osobami predysponowanymi do częstych upadków, może mieć duży wpływ na poprawę efektów rehabilitacji oraz jakości życia pacjentów jak też i ich opiekunów.
Pomoc psychologiczna
Każdy człowiek posiada różnorodne zasoby czyli zdolności, umiejętności, talenty, czy źródła wsparcia które pomagają mu w radzeniu sobie z różnymi sytuacjami, umożliwiają mu rozwój, ułatwiają codzienne funkcjonowanie. Zdarzają się czasem takie sytuacje życiowe, kiedy poziom stresu lub cierpienia są tak wielkie, że zaburzają równowagę emocjonalną człowieka i jego możliwości poradzenia sobie. Wśród takich sytuacji są np. problemy rodzinne, finansowe, sytuacja straty, żałoba, choroba, przewlekły stres i wiele innych. W takich sytuacjach szukamy pomocy psychologa lub psychoterapeuty lub też próbujemy znaleźć informacje o tym jak moglibyśmy sobie poradzić.
Zespół psychologów pracujących w PCM pozostaje do Państwa dyspozycji w ramach pracy na poszczególnych oddziałach szpitalnych (Oddział Onkologiczny, Oddział Rehabilitacji Dziennej i Stacjonarnej, Oddział Paliatywny i ZOL) a także w ramach Poradni Zdrowia Psychicznego oraz Poradni Leczenia Uzależnień. Udzielamy wsparcia i pomocy pacjentom, a także ich rodzinom.
Ponadto zgromadziliśmy dla Państwa przydatne informacje, linki do poradników, broszur i profesjonalnych stron internetowych, które pomogą poradzić sobie z różnorodnymi problemami i trudnościami, z którymi przychodzi Wam się mierzyć. Zebrane materiały psychoedukacyjne i treningowe odzwierciedlają najczęstsze tematy, z którymi zmagają się nasi pacjenci. Zachęcamy do zapoznania się z nimi poniżej.
Biorąc pod uwagę sytuację epidemiologiczną, która dotknęła nasz kraj koniecznym jest podjęcie odpowiednich środków, które zwiększą Państwa bezpieczeństwo podczas pobytu w szpitalu. W związku z powyższym wprowadzono ograniczenia liczby personelu, z którymi Państwo będziecie mieć bezpośrednią styczność podczas pobytu na oddziale.
Chcąc pozostać do Państwa dyspozycji zapewniamy możliwość konsultacji telefonicznych oraz mailowych. W sytuacjach wyjątkowych możliwy jest kontakt bezpośredni, po wcześniejszym ustaleniu terminu.
Maile prosimy kierować na adres: psycholog.pcm@szpitalpleszew.pl
O potrzebie konsultacji telefonicznej prosimy informować Pielęgniarkę Oddziałową.
MATERIAŁY PSYCHOEDUKACYJNE I TRENINGOWE
Lęk i niepokój
Ciekawy i przydatny artykuł dotyczący tego, w jaki sposób radzić sobie z lękiem i niepokojem, który może nam towarzyszyć w związku z aktualną sytuacją epidemiologiczną można znaleźć tutaj:
Zaburzenia snu
- http://www.sen-instytut.pl/PDF/CIR_poradnik_2_2009_1.pdf
- http://www.sen-instytut.pl/PDF/PoradnikNaBezsennosc.pdf
Relaksacja
Kiedy stres przejmuje kontrolę nad Twoim systemem nerwowym, w Twoim ciele wydzielane są hormony, uruchamiające reakcję „walcz lub uciekaj”. „Walcz lub uciekaj” to stan pełnej gotowości naszego organizmu do ratowania się przed zagrożeniem: serce bije szybciej, wzrasta ciśnienie krwi, tętno i oddech przyśpiesza, mięśnie całego ciała mocno napinają się.
Taka reakcja na stres (czyli na sytuację spostrzeganą przez nas jako zagrażającą) jest całkowicie naturalna i pomaga nam ratować nasze życie i zdrowie. Niestety, kiedy występuje zbyt często, staje się poważnym obciążeniem dla organizmu, który nie ma możliwości odpocząć, lecz cały czas jest w gotowości do walki lub ucieczki. Mówimy wówczas o chronicznym stresie. Relaksacja to najlepszy sposób na przejęcie kontroli nad swoim ciałem. Poznaj podstawowe mechanizmy i skuteczne techniki relaksacyjne:
- Technika progresywnej relaksacji mięśni Jacobsona
Dr. Edmund Jacobson wymyślił technikę progresywnej relaksacji mięśni w latach 20-tych XX wieku, jako jeden z elementów terapii pacjentów cierpiących na zaburzenia lękowe.
Technika ta polega na napinaniu i rozluźnianiu kolejnych grup mięśniowych w określonym porządku (progresywnie), zaczynając od mięśni stóp, a kończąc na mięśniach twarzy.
Jej ważnym elementem jest koncentrowanie swojej pełnej uwagi na tych częściach ciała, które są w danym momencie napinane i rozluźniane. Pomaga to z jednej strony dobrze poznać swoje ciało, a z drugiej uczy nas rozpoznawania i regulowania niepotrzebnego napięcia mięśni w zwyczajnych, codziennych sytuacjach.
Technikę znajdziesz w tym linku: https://www.youtube.com/watch?v=nohxTFjVTHU
- Trening autogenny Schultza
System ćwiczeń zwany treningiem autogennym opracował dr. Johannes Schultz w 1932 roku. Trening autogenny działa poprzez indukowanie (wzbudzanie) poczucie ciepła i ciężkości w różnych częściach ciała za pomocą stwierdzeń opisujących ten stan. Takie wzbudzanie rozluźnienie wpływa na autonomiczny układ nerwowy, który zwrotnie powoduje dalsze rozluźnienie i stan głębokiego relaksu.
Technikę znajdziesz w tym linku: https://www.youtube.com/watch?v=DAxYabx1ELQ
- Techniki wizualizacji
Ćwiczenia wizualizacyjne polegają np. na wyobrażaniu sobie jakiegoś miejsca, sytuacji, wydarzenia, które pomogą Ci poczuć się dobrze i spokojnie. Wystarczy zamknąć oczy i wyobrażać sobie to miejsce lub skorzystać z wizualizacji dostępnych w Internecie. Im częściej robisz to ćwiczenie, tym bardziej będzie skuteczne.
Przykładowe wizualizacje znajdziesz tutaj:
https://www.youtube.com/watch?v=_OJQwQptCRE
https://www.youtube.com/watch?v=uqD69G2Oinw
https://www.youtube.com/watch?v=ZKuMTFr4y9Y
https://www.youtube.com/watch?v=XBeXBATTn1Y
Psychoonkologia
- Po diagnozie . Poradnik dla pacjentów z chorobą nowotworową i ich rodzin.
http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/06/2019_PEO_Poradnik1_www.pdf - Seksualność kobiety w chorobie nowotworowej. Poradnik dla kobiet i ich partnerów
http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/06/2019_PEO_Poradnik2_www.pdf
- Seksualność mężczyzny w chorobie nowotworowej. Poradnik dla mężczyzn i ich partnerek.
http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/06/2019_PEO_Poradnik3_www.pdf
- Pomoc socjalna. Przewodnik dla pacjentów z chorobą nowotworową
http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/05/2018_PEO_Poradnik4_www.pdf - Pielęgnacja pacjenta w chorobie nowotworowej
http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/05/2018_PEO_Poradnik5_www.pdf - Chemioterapia i ty. Poradnik dla pacjentów z chorobą nowotworową i ich rodzin
http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/05/2018_PEO_Poradnik6_www.pdf - Żywienie a choroba nowotworowa. Poradnik dla pacjentów z chorobą nowotworową i ich rodzin
http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/05/2018_PEO_Poradnik7_www.pdf - Gdy bliski choruje . Poradnik dla rodzin i opiekunów osób z chorobą nowotworową
http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/06/2019_PEO_Poradnik8_www.pdf - Ból w chorobie nowotworowej. Poradnik dla pacjentów z chorobą nowotworową i ich rodzin
http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/05/2018_PEO_Poradnik9_www.pdf - Mój rodzic ma nowotwór. Poradnik dla nastolatków
http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/06/2019_PEO_Poradnik10_www.pdf
- Radioterapia i Ty. Poradnik dla pacjentów z chorobą nowotworową i ich rodzin
http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/06/2019_PEO_Poradnik11_www-1.pdf - Moja rehabilitacja. Poradnik dla pacjentów z chorobą nowotworową i ich rodzin
http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/06/2019_PEO_Poradnik12_www.pdf - Życie po nowotworze. Poradnik dla osób po przebytej chorobie
http://programedukacjionkologicznej.pl/wp-content/uploads/2014/06/2019_PEO_Poradnik13_www.pdf - Gdy nowotwór powraca. Poradnik dla osób z nawrotem choroby i ich bliskich.
http://programedukacjionkologicznej.pl/poradnik/gdy-nowotwor-powraca
- Poradnik dla pacjentów chorujących na szpiczaka mnogiego:
http://www.szpiczak.org/wp-content/uploads/dokumenty/ksiazki/szpiczak_mnogi_t4_srodek.pdf
- Poradnik dla pacjentów z chłoniakiem:
https://www.przebisnieg.org/pdf/poradnik_chloniaki.pdf
- Chłoniak Hodgkina:
https://ihit.waw.pl/gallery/d35da62e07206c67253607e5f269a946/Poradnik%20-%20Chłoniak%20Hodgkina.pdf
- O żałobie - dla dzieci i młodzieży
https://tumbopomaga.pl/images/pdf/dlamlodziezy.pdf - O wsparciu i komunikacji z dziećmi i młodzieżą,gdy ktoś bliski choruje
https://tumbopomaga.pl/images/pdf/dlarodzicow.pdf
Dla kobiet w ciąży i młodych mam:
- https://www.facebook.com/pages/category/Personal-Blog/Oko%C5%82oporodowa-opieka-psychologiczna-Anna-Stola%C5%9B-108176807439404/
- https://www.hafija.pl/
Stymulacja zaburzonych funkcji poznawczych
Procesy poznawcze stanowią podstawowe funkcje, które pozwalają nam odbierać rzeczywistość, przyswajać wiedzę o świecie, komunikować się z innymi oraz przetwarzać informacje. Najczęściej zaliczamy do nich pamięć, zdolność uczenia się, uwagę, orientację, myślenie logiczne, funkcje językowe i funkcje-wzrokowo-przestrzenne. Skutkiem uszkodzenia mózgu w wyniku udaru, chorób przewlekłych, które wpływają na funkcjonowanie układu nerwowego może być zaburzenie tych procesów. Często ulegają one również osłabieniu na skutek starzenia się organizmu. Rozpoznanie pogorszenia się funkcji poznawczych jest niezmiernie istotne, ponieważ pozwala na wdrożenie odpowiednich oddziaływań, np. leczenia farmakologicznego lub modyfikacji stylu życia we wczesnym etapie choroby. Kluczowe znaczenie odgrywa również regularna praktyka polegająca na stymulacji funkcji poznawczych. Obejmuje ona szereg ćwiczeń pobudzających funkcje poznawcze, które można wykonywać w zaciszu domowym. Ich wybór oraz stopień trudności warto dostosować do indywidualnych potrzeb czy funkcji, które uległy osłabieniu.
Poniżej znajdują się linki do stron, z których można pobrać (i wydrukować) gotowe zestawy ćwiczeń stymulujących zaburzone funkcje poznawcze:
- https://www.egis.pl/23/dla-pacjenta/11/materialy-edukacyjne/17/cwiczenia-pamieci-i-innych-funkcji-poznawczych-zeszyt-1
- https://www.egis.pl/23/dla-pacjenta/11/materialy-edukacyjne/18/cwiczenia-pamieci-i-innych-funkcji-poznawczych-zeszyt-2
- https://www.egis.pl/23/dla-pacjenta/11/materialy-edukacyjne/19/cwiczenia-pamieci-i-innych-funkcji-poznawczych-zadania
- http://ptsr.waw.pl/wp-content/uploads/2018/08/glowka-pracuje_do-internetu.pdf
Można również spróbować swoich ,,sił poznawczych’’ grając w różnorodne gry umysłowe dostępne na platformie poświęconej treningowi umiejętności poznawczych:
Ciekawe wskazówki, jak uprawiać tzw. fitness brain (ćwiczenia umysłu) na co dzień znajdują się tutaj:
Jak dbać o zdrowie psychiczne w czasie epidemii
Jak dbać o zdrowie psychiczne w trakcie epidemii ? Informacje dla pacjenta
- Pamiętaj, że aktualna sytuacja epidemiologiczna może wywoływać w Tobie lęk. To normalne, że obawiasz się o swoje zdrowie i zdrowie Twoich bliskich. Bądź jednak dla siebie życzliwy w doświadczaniu negatywnych emocji – rozmawiaj o nich, nie blokuj, zaakceptuj.
- Pamiętaj jednocześnie, że lęk nie musi Tobą zawładnąć, to silna emocja, część Twojego doświadczenia – jednak nie musi na dobre zagościć w Twoim życiu. Nie mamy wpływu na to, że negatywne emocje się w naszym życiu pojawiają, mamy jednak duży wpływ na to, jak sobie z nimi radzimy.
- Kontrolę nad lękiem możesz odzyskać dzięki:
- Planowaniu codziennych aktywności. Spróbuj pozytywnie wykorzystać ten czas na zadania lub realizację ważnych dla Ciebie planów, na które wcześniej nie miałeś czasu (może jest to czytanie zaległych książek, rozwój osobisty, nauka języków obcych, praca w ogrodzie, wdrożenie diety lub gotowanie).
- Obserwacji swojej skłonności do uruchamiania negatywnych myśli i czarnych scenariuszy. Zastanów się, w jakim stopniu te myśli mogą być zgodne ze stanem faktycznym, na ile masz skłonności do nadmiernego uogólniania ich na wiele aspektów swojego życia. Pamiętaj, że nie zawsze myśli, które się pojawiają w Twojej głowie oznaczają rzeczywistość.
- Ograniczeniu ilość czasu, którą poświęcasz na czytanie informacji dot. epidemii. Nie ma konieczności byś robił to co 10 min. Ponadto postaraj się korzystać informacji, które pochodzą z rzetelnych, sprawdzonych źródeł, stron internetowych, np. www.gov.pl
- Stosowaniu się do zaleceń, procedur. Dzięki temu wiesz, że robisz wszystko, by chronić zdrowie i życie swoje swoich najbliższych.
- Dbałości o sieć kontaktów społecznych pomimo izolacji. Rozmawiaj z bliskimi i rodziną, wykorzystuj dostępne usługi teleinformatyczne, programy umożliwiające rozmowy audio-video.
- Stosowaniu technik relaksacyjnych. Jeśli czujesz, że dokuczają Ci intensywne objawy lęku (m.in. przyspieszone tętno, pocenie się, drżenie, utrudnione oddychanie) spróbuj je załagodzić dzięki skutecznym i prostym ćwiczeniom, tj.:
Ćwiczenia oddechowe - kilkakrotnie powtarzany cykl oddechowy oparty na świadomym skupieniu się na oddechu, z wydłużeniem fazy wydechu, (która pobudza układ przywspółczulny) umożliwi uspokojenie naszego tętna. Im częściej technika ta będzie ćwiczona, tym lepsze odniesiemy rezultaty. Wśród ćwiczeń oddechowych polecana jest tzw. ,,technika 3-1-6’’:
Technika „3- 1- 6” - polega na tym, że bierzemy wdech przez nos, licząc wolno w głowie do trzech, wstrzymujemy oddech na sekundę, a następnie wolno wydychamy powietrze licząc w głowie do sześciu.
Technika „słowo” - wybieramy słowo , które pomaga się odprężyć („spokój” albo relaks”). Bierzemy wdech i możliwie jak najmocniej wydłużając wydech mówimy (jeśli nie na głos , to w myślach 😉 ) to słowo (np . „spoooooooooooooooookóóóóóóóójjjjjj”). Następnie na bezdechu liczymy do 4, po czym ponownie bierzemy wdech i powtarzamy cały cykl
Progresywna relaksacja mięśni – opiera się na świadomym i celowym napinaniu poszczególnych grupy mięśni przez 5 sekund i koncentracji się na uczuciu napięcia. Po 5 sekundach należy rozluźnić mięśnie skupiając się przy tym na doświadczanym w tym obszarze uczuciu odprężenia. Pomocne we wprowadzeniu tej techniki mogą być nagrania możliwe do znalezienia na youtubie pod hasłem „progresywna relaksacja mięśni metodą Jacobsona’’.
Trening autogenny Schultza – neuromięśniowa technika relaksacyjna, której celem jest przywracanie równowagi między podsystemami autonomicznego układu nerwowego, to jest między przywspółczulnym układem nerwowym a współczulnym układem nerwowym. Przywspółczulny układ nerwowy zawiaduje procesami trawienia i ruchami jelit, obniża ciśnienie krwi, spowalnia bicie serca i reguluje działanie układu odpornościowego. Metoda ta dostępna jest na youtubie pod hasłem: ,,trening autogenny Schultza’’
Techniki wizualizacji – czyli świadome tworzenie obrazów w głowie, kierowanie naszej wyobraźni. Dzięki przywoływaniu przyjemnych obrazów w głowie (np. poprzez wyobrażenie sobie pięknego miejsca przyrody, w którym aktualnie chcielibyśmy przebywać) możliwe jest wprowadzenie naszego umysłu i ciała w stan odprężenia i przyjemnego relaksu. Relaksację opartą na wizualizacji dobrze jest przeprowadzać z wykorzystaniem odpowiedniej muzyki relaksacyjnej. Wiele tego typu utworów lub tekstów wizualizacji można znaleźć w Internecie. - Zadbaj o swoje ciało: sen, relaks, właściwą dietę, aktywność fizyczną (dostosowaną do indywidualnych możliwości). Nie rezygnuj z ruchu pomimo ograniczeń związanych ze spędzaniem czasu na zewnątrz. Ćwiczenia fizyczne, trening jogi, pilates, rozciąganie wykonuj w domu lub w ogrodzie.
- W tym trudnym czasie bądź uważny na język jakim się posługujesz, rozmawiając o wirusie – nie używaj zwrotów: ,,apokalipsa’’, ,,kara’’, ,,plaga’’, ,,koniec świata’’, ponieważ to nakręca spiralę strachu.
- Nie stygmatyzuj osób chorych oraz osób pracujących w służbie zdrowia. Nie rozmawiaj o osobach z tzw. grup ryzyka w sposób – jako ,,infekujących’’, ,,roznoszących śmiercionośnego wirusa’’, ponieważ jest to bardzo krzywdzące.
- Otwórz się na życzliwość, dobroć wobec innych, angażuj się w akcje pomocowe.
- W razie konieczności skorzystaj z profesjonalnego wsparcia. Wiele placówek świadczących usługi psychologiczne udostępniło numery, pod które można dzwonić w celu uzyskania bezpłatnej pomocy psychologicznej.
Możliwe jest również uzyskanie wsparcia psychologicznego w ramach pracy zespołu psychologów w PCM. Chcąc pozostać do Państwa dyspozycji zapewniamy możliwość konsultacji telefonicznych oraz mailowych.
W tym celu prosimy o kontakt pod adresem mailowym: psycholog.pcm@szpitalpleszew.pl
Zespołów psychologów PCM
Jak dbać o zdrowie psychiczne w czasie epidemii? (Pobierz całość w pliku PDF)
Zalecenia żywieniowe w diecie niskosodowej
Celem diety jest wyeliminowanie dodatków soli kuchennej lub produktów będących jej nośnikiem. Dedykowana jest przede wszystkim osobom z nadciśnieniem tętniczym, z chorobami układu krążenia oraz nerek.
Według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dzienne spożycie soli nie powinno być większe niż 5g (2000 mg sodu), dlatego osoby z nadciśnieniem powinny dążyć do spożycia soli na poziomie mniejszym niż 5 g. Sód nie jest tym samym co sól, jednak jest on składnikiem soli kuchennej, czyli chlorku sodu. Z tego właśnie powodu to sól jest głównym źródłem tego pierwiastka
Sód w naszym pożywieniem pochodzi z trzech źródeł:
- jako naturalny składnik żywności
- dodatek do żywności podczas przemysłowego przetwarzania
- dodatek przy przygotowywaniu posiłków w domu
Produkty przetworzone są głównym źródłem tego pierwiastka – około 75% sodu w naszej diecie może z nich pochodzić. Tak więc ograniczenie spożycia soli nie polega tylko na ograniczeniu dosalania, ale również na wyborze produktów o niskiej zawartości sodu. Dla przykładu 100 g makreli wędzonej zawiera ponad 10 razy więcej sodu niż taka sama ilość świeżej ryby, zawartość soli w wędlinach jest kilkunastokrotnie wyższa niż w świeżym mięsie. W miarę możliwości więc dobrze jest wybierać produkty świeże, a z przetworzonych wybierać te, które zawierają mniejsze ilości sodu.
Aby obniżyć zawartość soli (sodu) w diecie należy:
- zrezygnować z dosalania potraw przy stole,
- potrawy doprawiać ziołami (bazylia, estragon, tymianek, imbir),
- ograniczyć spożycie produktów przetworzonych - szczególnie wędzonych, z puszki, ale również produktów typu fast food, dań instatnt, gotowych mieszanek typu fix, przetworów mięsnych min. konserw, pasztetów, parówek, ponadto serów żółtych, sera typu feta
- zwracać uwagę na ilość soli w produktach piekarniczych min. chleby
- ograniczyć spożycie kiszonek
- wybierać produkty o obniżonej zawartości soli, zwracać uwagę na zawartość sodu
w kupowanej wodzie mineralnej, - wyeliminować przekąski typu chipsy, orzeszki solone.krakersy,paluszki
Należy pamiętać, że zawartość soli jest podawana na etykietach, dlatego warto jest podnosić swoją świadomość konsumencką przez ich czytanie. Warto też dodać, że na rynku dostępne są sole bezsodowe lub z niską zawartością sodu, takie jak sól potasowa i sól magnezowa.
Nie jest to jednak rozwiązanie dla każdego. Potas w nadmiarze jest szkodliwy, szczególnie dla pacjentów z chorobami towarzyszącymi, takimi jak: cukrzyca, czy choroby nerek.
Zalecenia żywieniowe w diecie niskosodowej (Pobierz informację w pliku PDF)
Zalecenia żywieniowe – dieta łatwostrawna
- Dieta łatwostrawna jest modyfikacją podstawowego żywienia zdrowego człowieka. Zaleca się regularne spożywanie posiłków w odstępach czasowych – co 3-4 godziny, przez co zaleca się spożywanie częściej – mniejszych objętościowo posiłków. Zaleca się produkty spożywcze które łatwo ulegają trawieniu i nie obciążają przewodu pokarmowego .
- Zaleca się stosowanie następujących technik kulinarnych:
- gotowanie zup i sosów na wywarach z warzyw, ponadto na chudych rosołach i zagęszczanie ich zawiesiną z mąki i wody
- gotowanie potraw mięsnych i warzyw tradycyjnie lub na parze
- duszenie bez wcześniejszego obsmażania
- pieczenie bez dodatku tłuszczu w rękawie, pergaminie lub naczyniu żaroodpornym.
- Nie zaleca się stosowania następujących technik kulinarnych:
- smażenia
- stosowania zasmażek
- dodawania śmietany do zup/sosów
- Zaleca się picie napojów „osłaniających” tj. napar z rumianku, cedzony napar w siemienia lnianego oraz napar z suszonych czarnych jagód.
- Przyprawy tj. pieprz, cebula, czosnek, curry i inne o wiele mocniejsze mogą działać podrażniająco na przewód pokarmowy, dlatego zaleca się delikatne przyprawy tj. sól (w małych ilościach) sok z cytryny, koperek, natka pietruszki, kminek, tymianek, majeranek, bazylia, oregano, lubczyk, wanilia, rozmaryn, goździki, ponadto nie zaleca się dodawania octu czy musztardy do potraw.
- Błonnik w diecie powinien pochodzący z warzyw i owoców powinien zostać poddany złagodzeniu poprzez:
- usunięcie pestek i skórki z owoców i warzyw
- gotowanie lub sparzenie,
- przecieranie przez sito lub ścieranie na tarce.
- Poniżej zalecanie z podziałem na grupy:
Grupa produktów | Produkty zalecane | Produkty niezalecane |
Produkty zbożowe | pieczywo jasne, graham , sucharki, kasze manna, jaglana, jęczmienna łamana, kuskus, ryż biały, drobne makarony, drobne płatki owsiane i jaglane błyskawiczne | pieczywo razowe żytnie i pszenne, każde świeże i ciepłe pieczywo, rogaliki francuskie, kasze pęczak, gryczana, grube i razowe makarony |
Warzywa | marchew, pietruszka, seler, buraki, dynia, szpinak, kabaczki, młody zielony groszek (przetarty w formie puree lub zupy), młoda fasolka szparagowa, zielona sałata, cykoria, pomidory bez skórki | wszystkie odmiany kapusty, brokuł, kalafior, papryka, szczypior, cebula, ogórki, rzodkiewki, kukurydza, warzywa z zasmażką, warzywa konserwowane octem |
Ziemniaki | gotowane, puree z dodatkiem masła | frytki, wszelkiego rodzaju ziemniaki smażone, placki ziemniaczane, chipsy |
Owoce | owoce dobrze dojrzałe bez skórki i pestek jabłka, truskawki, morele, brzoskwinie, pomarańcze, banany, arbuz, melon, maliny, porzeczki w formie przecieru lub soku | wszystkie owoce niedojrzałe, gruszki, śliwki, czereśnie, wiśnie, agrest, owoce suszone, orzechy |
Mleko i produkty mleczne | wszystkie produkty mleczne- bez laktozy: mleko 1,5-2% , jogurt naturalny, kefir, maślanka, biały ser chudy lub półtłusty, serek ziarnisty biały | sery żółte, topione, pleśniowe, typu feta, typu Fromage, napoje roślinne tj.- napój sojowy |
Mięso, wędliny, ryby | mięsa chude: wołowina, cielęcina, królik, kurczak i indyk bez skóry, chuda wieprzowina w ograniczonej ilości; chude wędliny: szynka, polędwica wieprzowa lub drobiowa; ryby chude: dorsz, leszcz, mintaj, morszczuk, miruna, pstrąg, sola, szczupak, sandacz, ryby tłuste, jeśli są dobrze tolerowane | mięsa tłuste: baranina, gęsina, wieprzowina, kaczka; wędliny tłuste: pasztety, wędliny podrobowe, mięsa peklowane, konserwy mięsne i rybne, ryby wędzone, ryby tłuste jeśli są źle tolerowane |
Rośliny strączkowe | Brak zalecanych | wszystkie przeciwskazane: fasola, bób, groch, soja, ciecierzyca, soczewica |
Tłuszcze | margaryny miękkie, masło, oleje roślinne: rzepakowy, oliwa z oliwek, lniany(tylko na zimno do sałatek) | śmietana, smalec, słonina, boczek, margaryny twarde |
Desery i słodycze | kompoty, kisiele i musy z dozwolonych owoców, galaretki, biszkopty, czerstwe ciasto drożdżowe, dżemy bez pestek | ciasta z kremem lub bitą śmietaną, pączki, faworki, tłuste ciasta francuskie i kruche, chałwa, czekolada, słodycze zawierające tłuszcz, kakao, orzechy |
Jaja | gotowane na miękko, w koszulkach, ścięte na parze w formie jajecznicy | gotowane na twardo i smażone w zwykły sposób |
Napoje | woda niegazowana, słaba herbata czarna i zielona, słaba kawa, kawa zbożowa, herbatki owocowe, rumianek | mocne kakao, mocna kawa, płynna czekolada, napoje alkoholowe |
Stopniowe rozszerzenie asortymentu produktów i potraw poprzez pojedyncze wprowadzenie do jadłospisu produktów niezalecanych pozwoli to na łatwe i szybkie zidentyfikowanie produktu, który w dalszym ciągu powoduje dolegliwości i dalsze wyeliminowanie go z diety.
Zalecenia żywieniowe – dieta łatwostrawna (Pobierz informację w pliku PDF)
PROFILAKTYKA PRZECIWODLEŻYNOWA zalecenia dla osób sprawujących opiekę nad pacjentem leżącym
Powstawaniu odleżyn sprzyja:
- Unieruchomienie pacjenta
- Podeszły wiek
- Ciężki stan ogólny pacjenta
- Ubytki neurologiczne i zaburzenia czucia, w tym zaburzona czynność zwieraczy
- Ogólne wyniszczenie ustroju
- Maceracja i otarcie naskórka
- Zakażenie
- Cukrzyca
- Miażdżyca
ODLEŻYNY MOGĄ POWSTAĆ W CIĄGU KILKU GODZIN.
MOGĄ POJAWIĆ SIĘ W KAŻDYM MIEJSCU CIAŁA CHOREGO,
DLATEGO TAK WAŻNE JEST ZAPOBIEGANIE POWSTAWANIU ODLEŻYN
Miejsca występowania odleżyn:
- Pośladki
- Kość ogonowa
- Biodra
- Pięty
- Łokcie
- Głowa
Objawy: zaczerwienienie skóry, które nie znika po zniesieniu ucisku; otarcia naskórka; pęcherze.
Jak zapobiegać powstawaniu odleżyn?
- codziennie myć ciało z zastosowaniem delikatnych środków myjąco-natłuszczających. Po kąpieli należy zastosować środki nawilżające, utrzymujące prawidłowe, kwaśne pH skóry, które ma hamujący wpływ na rozwój bakterii, należy unikać silnych, perfumowanych kosmetyków (środki perfumowane wysuszają skórę i mają działanie alergizujące).
- zwracać szczególną uwagę na okolice krocza i odbytu, miejsc pod fałdami skóry, u kobiet pod piersiami
- dokładnie osuszać skórę po kąpieli
- obcinać paznokcie, aby zapobiec powstawaniu samouszkodzeń
- unikać nadmiaru talku, pudru, zasypek, które mogą tworzyć grudki, nie należy jednocześnie stosować środków natłuszczających, osuszających i pudrów, gdyż tworzy się wtedy rodzaj skorupy, co może doprowadzić do powstania odleżyny,
- odzież, bielizna powinny być wykonane z naturalnych miękkich tkanin
- pościeli nie krochmalić
- dokładnie naciągać prześcieradło
- przy zmianie pozycji chorego nie przesuwać ciała po pościeli tylko unosić np. na podkładzie u chorych leżących obłożnie (np. po
udarach) - zastosować materac przeciwodleżynowy, dla chorych przebywających długi czas w pozycji siedzącej poduszki zmiennociśnieniowe pod
pośladki - zmieniać pozycję chorego co 2-3 godziny (można chorego kłaść na bokach, plecach, brzuchu)
- miejsca narażone na ucisk smarować preparatami do pielęgnacji skóry. Na rynku jest dużo środków do pielęgnacji skóry narażonej na
powstanie odleżyn. Wybierając środek proszę poradzić się farmaceuty. - stosować zabiegi poprawiające ukrwienie skóry: masaż, oklepywanie
- stosować urozmaiconą dietę, najlepiej wysokobiałkową dbać o odpowiednią ilość wypitych płynów (min. 1.5 l dziennie).
PAMIĘTAJ, ZAPOBIEGANIE KOSZTUJE MNIEJ NIŻ LECZENIE
ŻYCZYMY PAŃSTWU SZYBKIEGO POWROTU DO ZDROWIA